Oisterwijk
Zie ook Haaren en Moergestel.
| Brouwerijen in 1794 bron: Breughel - Beschreeve Staat van de Meijerij |
|---|
| Er is eene Brouwerije. |
| Brouwerijen vanaf 1900 bron: Friedrich - Brauereiverzeichnis Niederlande (1997) | ||
|---|---|---|
| 1a. | F. de Kroon, bierbrouwerij De Valk | 1900 |
| 1b. | Jos. de Kroon, bierbrouwerij De Valk | 1927 |
| 2a. | H. van Gils | 1900 |
| 2b. | J.A. van Gils | 1915 |
| Aantal brouwerijen sinds 1980 → in 2 bedrijven actief |
|---|
| Brouwerij d'n schele Os BV |
| Postadres: Scheepersdijk 2a, 5062 EC Oisterwijk |
| Telefoon: - |
| Opgericht: 2020 |
| KVK-nummer: 78542391 |
| Brouwerijhuurder |
| Meer informatie over brouwerij d'n schele Os op de website Nederlandse Biercultuur |
|
| Work In Brew |
| Adres: Almystraat 18 (Leerfabriek KVL), 5061 PA Oisterwijk |
| Telefoon: +31 13 3033194 |
| Opgericht: 2020 |
| KVK-nummer: 74526170 |
| Onafhankelijke brouwerij |
| Meer informatie over Work In Brew op de website Nederlandse Biercultuur |
|
Brouwers in Oisterwijk
De oudst bekende brouwerij van Oisterwijk was gevestigd in het pand "De Drie Zwaantjes" bijgenaamd het Versterhuis, op de Lind. In 1660 bouwt Antonie Herbert Smits zijn brouwerij weer op, nadat deze door brand is vernietigd. Hij staakt dan het tappen van bier; in zijn schoon nieuw huis komt alleen wijn en brandewijn op tafel, terwijl er het klein bier nog slechts gebrouwen zal worden. De derde zoon van Antonie Smits, Embert, krijgt in 1676 door de weduwe van zijn vader toegescheiden: een huis bij de grote linde, met een brouwhuis, ketel, en verder gereedschap, peerdstal, schuur en hof omheind met doornenheggen. Rond 1700 moet Embert de brouwerij hebben gestaakt. In 1701 wordt namelijk gesproken over "de brouwketel gestaen hebbende te huijse van Embert Smits, ende alsnu staende achter seeckere huijsinge aan de zuijtzijde der Capelle alhier twintich tonnen groot".
In de drye swaentjes. Herberg; Brouwerij. Gebouwd ca. 1850.
√ Foto Wies van Leeuwen (Provincie Noord Brabant), collectie BHIC, Identificatienummer PNB001047899
De kinderen scheiden en delen in 1724 en Francis Embert Smits en zijn zuster Hendrika, getrouwd met Otto van Vaerle krijgen het huis, waarin Francis het brouwersvak weer gaat beoefenen. Als Francis niet in staat blijkt aan zijn financiële verplichtingen te voldoen, wordt beslag gelegd op het gedeelte van Francis. In het begin van 1748 wordt Hendrik Kivits in een openbare verkoop eigenaar van dit deel van de drie zwaantjes. Hierin is dan aanwezig de brouwerij met de ketel, de kuip, koelbak en eest en de trap daarin. In 1771 komt het pand in handen van Sjoerd Rypperda, waarmee de functie veranderd in een woonfunctie. Tot 1915 blijft het pand in deze familie.
Bierbrouwerij De Valk
In de 18e eeuw wordt Joannes de Croon (gedoopt 2 april 1739) vermeld als bierbrouwer/eigenaar van de gelijknamige Oirschotse brouwerij De Croon. Joannes trad op 14 juli 1771 in het huwelijk met Maria Corthout. Het echtpaar kreeg 9 kinderen, 3 dochters en 6 zonen. Zoon Gerard (gedoopt 22 januari 1783) werd vervolgens eigenaar van de brouwerij in Oirschot.
Broer Jan (gedoopt 1772) verlaat Oirschot en begint in 1816 een bierbrouwerij in Oisterwijk. Waarschijnlijk was op deze plaats (thans bekend als Dorpsstraat 14) reeds een ouder boerderij-brouwerijbedrijf. Datzelfde jaar huwde hij met Cornelia Roefs. De echtelingen kregen 5 kinderen, zoon Theodorus nam later de brouwerij van zijn vader over. Naast het beroep van bierbrouwer bekleedde hij een aantal jaren de functie van wethouder in de gemeente Oisterwijk.
Voormalige bierbrouwerij De Valk in Oisterwijk (voorzijde) | foto © Archief Brabantsbier.eu
Josephus (roepnaam Sjefke), een zoon van Theodorus, werd de laatste brouwer van de Oisterwijkse bierbrouwerij "De Valk". In 1927 stopte hij wegens grondstoffenschaarste de brouwerij. Het stilleggen betekende echter niet het einde van het bedrijf. De firma werd een agentschap van de Amsterdamse "Naamloze Vennootschap Bierbrouwerij en Azijnmakerij 'De Gecroonde Valk' voorheen Van Vollenhoven & Co" (1733-1941). In laatstgenoemd jaartal wordt Van Vollenhoven's Bierbrouwerij overgenomen door Amstel en Heineken. Het bedrijf van de familie De Kroon wordt nu een agentschap van Heineken. Jarenlang werd voor deze brouwerij bier gebotteld. Daarnaast fabriceerde men onder de naam Sprint tot in het begin van de jaren zeventig limonade.
Artikel met dank aan Harrie de Leijer van Bierbrouwerij De Roos
Meer lezen over Oisterwijk
- Collectie De Kroon, 1768-1951
Aanwezig: Regionaal Archief Tilburg - De Drie Zwaantjes, bijgenaamd het "Versterhuis"
Mr. G. Berkelmans en W. de Bakker
Verschenen in: De Kleine Meijerij, Vlugschrift van de Heemkundekring
1975 - 26e jaargang - Markt- en bedrijfsekonomisch onderzoek in opdracht van de kleinschalige bierbrouwerij 'De Gans' i.o. [ WorldCat ]
R. Mulder, O. Werson
1984 (november) - Wetenschapswinkel, Tilburg - Oude bierkelders van De Valk blijven bewaard [ download ]
Verschenen in: Welkom in Oisterwijk, een uitgave van Tilburg Vrij Uit
1990 - juni - Familie-archief De Kroon op het Streekarchief [ omslag ]
Wil van Oosterhout
Verschenen in: De Kleine Meijerij, Vlugschrift van de Heemkundekring
1997 - 48e jaargang - aflevering 1
