Bier, Boeken en Brabant 
Help!! Er staat een brouwketel voor de poort
Een van de nieuwe brouwketels staat voor de mouttoren van het Trappistenklooster O.L.V. van Koningshoeven (november 1989) | Foto collectie Brabantsbier.eu.
Sneller brouwen, meer bidden
Sneller brouwen om meer te kunnen bidden. Zo verantwoordt algemeen directeur pater Godfried (43) van de bierbrouwerij in de abdij Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven in Berkel Enschot (NB), de ruim 6 miljoen gulden die zijn geïnvesteerd in de vervanging van drie brouwketels, een waterketel en een bijna volledig geautomatiseerd produktieproces.
De monniken in de abdij van Koningshoeven brouwen al meer dan 100 jaar het trappistenbier La Trappe. Alle ruim veertig broeders binnen de menshoge muren van het 170 ha omvattende trappistenklooster, zien de op handen zijnde vernieuwingen als een noodzakelijke stap. "Het geestelijkleven van de monniken komt door het bier brouwen te veel in het gedrang. Met een vergroting van de produktiecapaciteit kunnen we in kortere tijd evenveel produceren, zodat er meer tijd overblijft om aan het mysterie van God te besteden," verwoordt pater Godfried de noodzaak.
Gedeelte van een artikel uit Trouw van woensdag 13 december 1989. Lees verder via Delpher.
√ Artikel geplaatst op 16 augustus 2022 in de rubriek Brabants bier
Nieuw boek: Het Zuid-Nederlandse Bierwandelboek
Hop, we gaan wandelen!
15 wandelroutes door Zeeland, Noord-Brabant en Limburg, circa 5 tot 15 kilometer lang, die allemaal eindigen bij een gelegenheid waar je een lokaal of regionaal speciaalbier kunt drinken. Bij elke wandelroute kun je lezen wat er onderweg zoal te zien is en staat informatie over de brouwerij en het speciaalbier dat bij de wandeling hoort.
De populariteit van speciaalbier (of craft beer, zoals het vaak wordt genoemd) is de laatste jaren naar ongekende hoogten gestegen. Nederland telt inmiddels bijna 1000 brouwerijen van speciaalbier, na Duitsland het grootste aantal van Europa. Tegelijkertijd trekken steeds meer mensen de wandelschoenen aan om van de natuur of van een interessante stedelijke omgeving te genieten, of om gewoon een stevig stuk te lopen.
Dit bierwandelboek combineert beide trends. Een speciaalbier smaakt namelijk nóg lekkerder als je het lichaam eerst aan het werk hebt gezet, en een wandeltocht is nóg leuker als je weet dat je aan het einde een bijzonder bier te wachten staat.
In onze provincie worden de brouwerijen Sterck (in Bergen op Zoom), Frontaal (in Breda), De Peelreus (in Deurne), 100 Watt (in Eindhoven), Stadsbrouwerij 013 (in Tilburg), Beerze (in Vessem) en Willemsch Bier (in Willemstad) bezocht. Dus HOP, ga wandelen en daarna bier drinken!
Het Zuid-Nederlandse Bierwandelboek
Guido Derksen
2022 - Uitgeverij ANWB (Redactie KBG), Postbus 93200, 2509 BA Den Haag
188 pagina's; met illustraties
ISBN 9789018048792
Prijs € 24,75
√ Artikel geplaatst op 17 juni 2022 in de rubriek Boeken
Boek: Hop
De eerste bierrevolutie in Nederland
In 1321 – nu 700 jaar geleden! – werd in Nederland voor het eerst bier gebrouwen met hop, een innovatie. Door de toevoeging van hop werd het bier langer houdbaar en kon het op grotere afstand worden verhandeld. Een revolutie was ontketend. Bierbrouwen werd een ambacht en de bedrijfsproductie schoot omhoog, van enkele tientallen tot een paar duizend liter bier per week. Het waren de beginjaren van de Nederlandse bierindustrie, die van de veertiende tot de zestiende eeuw een grote bloeitijd doormaakte. Bier, hop en technische kennis werden geëxporteerd naar België, Frankrijk, Duitsland en Engeland. De hoeveelheden bier die toen werden geproduceerd, zouden pas tegen de twintigste eeuw worden geëvenaard. Hop neemt u mee terug naar deze gouden tijden in de late Middeleeuwen. We oogsten het graan, plukken de hop en laten dit door brouwers en brouwsters omtoveren tot het schuimende bier dat eeuwenlang de volksdrank bij uitstek is geweest.
Leendert Alberts is historicus en promoveerde aan de Universiteit Leiden op de middeleeuwse bierindustrie van Amersfoort. Hij doceert geschiedenis aan de Hogeschool Utrecht en is docent bij Stichting Bieropleidingen Nederland (StiBON).
Hop
De eerste bierrevolutie in Nederland
Leendert Alberts
2022 - Uitgeverij Prometheus, Herengracht 48, 1015 BN Amsterdam
288 pagina's
ISBN 9789044637656
Prijs € 22,50
√ Artikel geplaatst op 21 september en aangepast op 25 februari 2022 in de rubriek Boeken
Boek: Tour des Trappistes
Wandelen van abdij naar abdij met een bierige inkijk in de trappistenbrouwerijen
Tour des Trappistes is geen wandelreisgids en is geen bierboek. Het is het beste van twee werelden. In Tour des Trappistes neemt wandelaar en bierliefhebber George Nelis u mee op zijn voettochten van trappistenabdij naar trappistenabdij. Aan het eind van elke wandelverhaal volgt een reportage van Frank Stoute over de betreffende trappistenabdij én bijbehorende brouwerij en trappistenbieren. Een boek dat inspirerend wegleest voor wandelaars, bierliefhebbers en mensen die geïnteresseerd zijn in de historie en rustieke omgeving van de trappistenkloosters en hun bieren. Voor de échte geoefende wandelliefhebbers telt deze publicatie negen suggesties en aanknopingspunten voor stevige en devote meerdaagse wandelroutes.
Tour des Trappistes
Wandelen van abdij naar abdij met een bierige inkijk in de trappistenbrouwerijen
George Nelis, Frank Stoute
2022 - Birdy Publishing BV, Daltonstraat 34, 3335 LR Zwijndrecht
Prijs € 12,95 (exclusief verzendkosten)
● Het boek is te bestellen via de webshop van Bier! magazine.
● Birdy Publishing is de uitgever van Bier! magazine en het vakblad Brouw! magazine. Verder vallen Bierradio, TrappistBier Beleven en Bier Cuisine onder deze uitgeverij.
√ Artikel geplaatst op 12 februari 2022 in de rubriek Boeken
Boek: Zeven eeuwen bier op Texel, van zondige monniken tot Skuumkoppe
"Het eiland met de schuimkraag"
Met vijf brouwerijen die samen maar liefst 49 typen bier maken, mag Texel wel 'het eiland met de schuimkraag' heten. Helemaal, omdat het een onbekende, maar rijke biergeschiedenis heeft van minstens 700 jaar. Dat is de bijzondere conclusie van Lodewijk Dros in zijn boek 'Int Texel gebrouwen'.
In dit prachtig geïllustreerde boek vertelt Dros de bierhistorie van zijn geboorte-eiland. Het verhaal is nooit eerder verteld, omdat bierhistorici altijd aan Texel voorbij hebben gekeken. Dat was onterecht. Lezers van 'Int Texel gebrouwen' ontmoeten middeleeuwse monniken met hun abdijbier, rebelse nonnen en Tesselsch Keuytbier. Ook komen ze tjoert en hooibier tegen, en het etiket van de eerste Skuum Koppe, die je 'op kamertemperatuur' moest drinken.
Het boek biedt een boeiend portret van zeven eeuwen Texelse (bier)geschiedenis. Dat wijkt af van het romantische cliché van een eiland ver weg van de buitenwereld. Bierschrijver Marco Daane over 'Int Texel gebrouwen': "Zo kan biergeschiedenis zijn: informatief, bespiegelend en vermakelijk."
Abdijbier
Het oudste gedocumenteerde bier dat Dros heeft gevonden, is van de monniken van Ludinga. Op basis van hun eigen, teruggevonden recept wil de Texelse Bierbrouwerij dit historische bier tot leven wekken. Als dat lukt én het smaakt, dan is het abdijbier volgend jaar voor iedereen te proeven, alleen op Texel.
Samenwerking
'Int Texel gebrouwen', over zeven eeuwen brouwen en bier drinken op het eiland, is ontstaan uit een samenwerking tussen het Wads Smaakhuus, De Texelse Bierbrouwerij en de Texelse Courant. Lodewijk Dros kwam de geschiedenis van het Texelse bier op het spoor tijdens zijn onderzoek naar de originele keuken van de Waddeneilanden voor zijn boek 'Lekker Wads' (met Annette van Ruitenburg, 2021). Het project Het Wads Smaakhuus, dat die Wadse keuken verkent en uitdraagt, zocht voor de biernaspeuringen contact met de Texelse Bierbrouwerij, de oudste moderne brouwerij van het eiland. Deze heeft daarop het historisch onderzoek en de publicatie van 'Int Texel gebrouwen' mogelijk gemaakt.
Het Wads Smaakhuus, de Texelse Bierbrouwerij en de Texelse Courant bieden het boek gratis aan alle abonnees van de krant aan. Voor anderen is het vanaf 19 oktober te koop, het ligt dan voor € 12, 95 in de boekhandels en het proeflokaal van de Texelse Bierbrouwerij. Bestellen kan ook via hetwadssmaakhuus.nl (ook als e-book).
Meer informatie over de Texelse Bierbrouwerij
Onder de Waddenlucht, midden tussen Texels uitgestrekte groene weiden staat de voormalige zuivelfabriek van Oudeschild. Daar vormen de brouwketels het hart van de brouwerij waar Texels speciaalbier zijn oorsprong vindt. De brouwmeesters van de Texelse Bierbrouwerij combineren traditioneel vakmanschap met eigentijdse technologie en maken sinds 1999 hun bijzondere bieren met de typische eigen 'Texelse' smaak. Het leverde het Texelse bier talrijke onderscheidingen op. Meer over informatie, zie texels.nl.
Meer informatie over het Wads Smaakhuus
Het Wads Smaakhuus onderzoekt de oorspronkelijke Wadse keuken met het oog op een duurzame toekomst voor de eilanden. De Wadden hebben een unieke, historische eetcultuur. Bij het Wads Smaakhuus kun je deze ontdekken tijdens excursies, proeverijen, diners en nog veel meer. Proef de oude en nieuwe Wadse gerechten, van 'sakkoek' tot zeekool! Het Wads Smaakhuus gebruikt vrijwel alleen ingrediënten van Texelse producenten, en dus van eigen bodem. Meer weten? Zie hetwadssmaakhuus.nl.
Int Texel gebrouwen
Zeven eeuwen bier van zondige monniken tot Skuumkoppe
Lodewijk Dros
2021 - Wads Smaakhuus, De Texelse Bierbrouwerij en de Texelse Courant
Prijs € 15,94 (ebook € 6,95)
● Op de site NH Nieuws is een interview te beluisteren met de schrijver van het boek Lodewijk Dros (hij heeft het heel eventjes over onze provincie).
● De Texelse Courant publiceerde met enige regelmaat over Int Texel gebrouwen.
√ Artikel geplaatst op 27 oktober 2021 in de rubriek Boeken
Boek: Het grote Nederlandse Bierwandelboek
30 wandelroutes door heel Nederland, circa 5 tot 15 kilometer lang, die allemaal eindigen bij een gelegenheid waar je een lokaal of regionaal speciaalbier kunt drinken. Bij elke wandelroute kun je lezen wat er onderweg zoal te zien is en staat informatie over de brouwerij en het speciaalbier dat bij de wandeling hoort. De populariteit van speciaalbier (of craft beer, zoals het vaak wordt genoemd) is de laatste jaren naar ongekende hoogten gestegen. Nederland telt inmiddels bijna 1000 brouwerijen van speciaalbier, na Duitsland het grootste aantal van Europa. Tegelijkertijd trekken steeds meer mensen de wandelschoenen aan om van de natuur of van een interessante stedelijke omgeving te genieten, of om gewoon een stevig stuk te lopen. Dit bierwandelboek combineert beide trends. Een speciaalbier smaakt namelijk nóg lekkerder als je het lichaam eerst aan het werk hebt gezet, en een wandeltocht is nóg leuker als je weet dat je aan het einde een bijzonder bier te wachten staat. HOP, WE GAAN WANDELEN!
Noord-Brabant krijgt 4 hoofdstukken toebedeeld. Als eerste wordt er gewandeld in provinciehoofdstad Den Bosch, de Bossche Brouwers aan de Vaart wordt beschreven en kan bezocht worden. Vervolgens komt brouwerij Boegbeeld aanbod. Helaas wil eigenaresse Janneke Backhuijs-Pieters de ketels van haar brouwerij verkopen. In hoofstuk 4 gaat de schrijver regelmatig de grens over, er wordt gewandeld in Baarle-Hertog en -Nassau. In deze unieke streek wordt een bezoek gebracht aan brouwerij De Dochter van de Korenaar. Dan worden de Oost-Brabantse dorpen Beers en Mill bezocht. In kasteel Tongelaar (Mill) is brouwerij De Blauwe Knoop gevestigd. Tot slot wordt West-Brabant bezocht, er wordt gewandeld over de stadswallen van Woudrichem. Speciaal is de naam die wordt toegekend aan de brouwer van het stadje: Stichting Woerkumer bier is een zogenaamde 'koude brouwer', een brouwer zonder brouwerij. De overige hoofdstukken zijn uiteraard ook de moeite waard maar gaan over de rest van Nederland en worden hier niet besproken. Doorvoor moet je het boek lezen!
Het grote Nederlandse Bierwandelboek
Guido Derksen
2021 - Uitgeverij ANWB (Redactie KBG), Postbus 93200, 2509 BA Den Haag
336 pagina's; met illustraties
ISBN 9789018047863
Prijs € 24,99
√ Artikel geplaatst op 17 oktober 2021 in de rubriek Boeken
Boek: Stad van Bier
Hoe Gouda de grootste bierproducent van Europa werd
Gouda, stad van kaas en stroopwafels. Tenminste, dat is het beeld dat kleeft aan de stad. Een duik in de geschiedenisboeken en men weet wel beter. Vroegere stadsgenoten zeiden het al: 'Gouda is gefundeerd op bier'. Het is niets teveel gezegd. In een tijd dat bier de nummer één volksdrank was, groeide de stad uit tot de grootste producent ervan in Europa. Geholpen door hun stadsgenoten, produceerden de honderden Goudse brouwers in de 15e en 16e eeuw tezamen iedere week duizenden vaten bier, die tot ver buiten de stadsmuren werden vervoerd. Dankzij dit bier werd Gouda groter en rijker dan ooit tevoren.
Vandaag de dag zijn de sporen van deze bijzondere geschiedenis grotendeels uitgewist. De miljarden liters Gouds bier zijn opgedronken, de brouwerijen zijn verdwenen, de bierschepen varen niet meer. Het maakt het verhaal alleen nog maar wonderbaarlijker. Wat is er toch gebeurd met al die brouwerijen? Waarom zien we hier zo weinig van terug in de stad? En hoe slaagden die vroegere Gouwenaars er sowieso in zo succesvol te worden met hun bier? Het zijn vragen die Goudoloog Remco van Gastel bezighielden. Het resultaat van zijn zoektocht leest u in dit boek. Maak kennis met de stad van bier.
Stad van Bier
Hoe Gouda de grootste bierproducent van Europa werd
(Uitgave 45 in de reeks uitgaven van Historische Vereniging Die Goude)
Remco van Gastel
1 juni 2021 - Historische Vereniging Die Goude, Gouda
304 pagina's
ISBN 9789081956642
Prijs € 19,95
√ Artikel geplaatst op 21 september 2021 in de rubriek Boeken
125 Jaar Willem II
Willem II viert vandaag (12-08-2021) het 125-jarig bestaan van de voetbalclub. Nu interesseert voetbal mij geen ene mallemoer, maar Tilburg is mijn geboortestad en daar hoort Willem II bij. Deze website heet niet voor niets Brabantsbier, daarom een kleine zoektocht naar Willem II-bier. Vanmorgen was op NPO Radio 1 een interview te beluisteren met Arjen Pijfer. Hij is clubkenner en mede-auteur van het jubileumboek 'Tricolores, 125 jaar Willem II' (€ 49,95 | 432 pagina's).
Stukske geschiedenis
Op 12 augustus 1896 richt Marten Evert van Kuiken de voorloper van Willem II op: Tilburgia. Al snel, op 14 januari 1898, wordt de club omgedoopt tot Willem II, genoemd naar de toenmalige prins van Oranje en latere koning der Nederlanden (1840-1849), die tijdens de Belgische opstand zijn militaire hoofdkwartier in Tilburg vestigde. Het eerste terrein was aan de Voetbalweg, het was grondbezit van de familie Van den Bergh (AaBe - Wollenstoffen- en wollendekenfabrieken N.V.). In 1920 is aan de Goirleseweg het Roomsch Katholiek Tilburgsch Sportpark aangelegd. In 1924 ging Willem II naar dit terrein, tribune en doelpalen gingen mee van de Voetbalweg.
Hoofdtribune met spelerstunnel van het gemeentelijk sportpark aan de Goirleseweg in Tilburg
Collectie Regionaal Archief Tilburg
De club kende vele ups en downs, geldnood doemde regelmatig op. Maar er waren ook vele trotse momenten, zo werd Willem II een aantal keer Kampioen van Nederland, Eerste Divisie kampioen, winnaar van de KNVB-beker. Deed mee aan de Champions League, de Europacup en de UEFA-cup. Drie keer waren de Tilburgers Club van het Jaar. In 1993 werden in het Gemeentelijk Sportpark drie nieuwe tribunes gebouwd. De renovatie van het hoofdgebouw was aanvankelijk te duur voor de club, daarvoor moest bij de gemeente worden aangeklopt. Het vernieuwde stadion werd op 31 mei 1995 officieel geopend door toenmalig burgemeester Brokx. Het huidige stadion biedt plaats aan 14.500 toeschouwers. Meer over de geschiedenis van Willem II is te lezen op de site van Willem II.
Bier
Stadsbrouwerij 013 brouwt speciaal voor het jublileum een Willem II Tricolores Witbier. Het bier is beperkt beschikbaar, dus op=op! Te bestellen via de webshop van de brouwerij.
Ook in het verleden zijn er Willlem II-bieren geweest. In de zomer van 1995 trok Willem II een nieuwe spits aan: Jack de Gier, afkomstig van Go Ahead Eagles. Jack was de kleurrijkste spitsspelers die Willem II ooit gehad heeft en bovenal populair bij de supporters. Dat bleek onder andere toen twee van hen, Frank van Winden en Mikel Jansen, kort na de transfer van Jack naar Willem II een zelfmaakpakket kochten om bier te brouwen. Dat Tilburgs biertje kreeg de naam "Hertog Jack Bier". Het etiket (helaas niet kunnen vinden) op de fles bevatte een afbeelding van Jack in het Willem II-shirt en werd vergroot afgedrukt op een aantal T-shirtjes. Geruchten dat Jack zijn eigen clandestiene brouwerij zou zijn begonnen werden snel de kop ingedrukt!
Op de website LastDodo kwam ik Willem II-bier (DoelPint) tegen. Dit bier werd geproduceerd door Brasserie Du Bocq in het Belgische Purnode. Het alcoholgehalte was 6,3% en afgevuld in een 75cl fles.
En tot slot ...
Clublied Willem II - Het koor van de trouwe rood, wit en blauw supporters en de Wooltown Jazz Band
√ Artikel geplaatst op 12 augustus en aangepast op 21 september 2021 in de rubriek Brabants bier
Hopteelt in Brabant
Hoopgevende resultaten
Men bericht ons uit Noord-Brabant:
Enige jaren geleden werden in de gemeente Vlijmen proefvelden aangelegd voor den verbouw van hop, het agrarische product ten behoeve van de bierbrouwerijen. Dat in de Langstraat tot het nemen dezer proeven werd overgegaan, vond zijn oorzaak in de omstandigheid, dat in de vorige eeuw op ruime schaal hop in genoemde Brabantsche landstreek werd geteeld. Als gevolg van een toenmaals onvoldoende in het oog gehouden fout bij het oogsten van het gewas, liep de hopteelt echter geleidelijk terug om tenslotte geheel te verdwijnen. Vanaf dat tijdstip was de Nederlandsche brouwerij-industrie voor hare hopvoorziening op het buitenland aangewezen.
Toen de in 1930 begonnen landbouwcrisis in den loop der latere jaren noopte zich op den verbouw van nieuwe landbouwgewassen te gaan toeleggen, herinnerde men zich in de Langstraat de 19e eeuwsche hopteelt. Met steun van eenige instanties, nJ. van de Directie van den Landbouw, de provincie Noord-Brabant en den Noord-Brabantschen Christelijken Boerenbond (N.C.B.) werden te Vlijmen hop-proefvelden aangelegd, waarvan men nu reeds eenige jaren de resultaten heeft kunnen beoordeelen.
Bakhuis (hopeest) bij een pand te Haarsteeg (Vlijmen, momenteel gemeente Heusden).
Datering: ±1958, vervaardiger: Ton Feijen. Bron: Streekarchief Langstraat Heusden Altena.
Deze hopeest is een gemeentelijk monument.
Gebleken is, dat het gewas goed groeit en dat de voormalige technische fouten bij de cultuur niet meer worden gemaakt. Een kardinaal punt is de vraag der practische bruikbaarheid der Nederlandsche hop.
Wij vernemen, dat ook onder dit opzicht optimisme kan worden gekoesterd. Er zijn practische proeven genomen in het bedrijf van D'Oranjeboom te Rotterdam. Verschillende soorten hop zijn bij de brouwerij-proeven benut, met name ook een drietal variëteiten van het Langstraatsche product. Het verkregen bier is door deskundigen gekeurd, o.m. ook door een aantal Vlijmensche hoptelers. De opgedane ervaringen geven aanleiding tot de verwachting, dat op den duur de Langstraatsche hop er zal komen.
De cultuurproefnemingen zullen verder worden voortgezet. Er zijn voldoende redenen aanwezig om te gelooven in een uiteindelijk gunstigen afloop, waarvan het gevolg zal zijn, dat de hopvoorziening van het Nederlandsche bierbrouwerijbedrijf weder van eigen bodem zal kunnen geschieden.
De Tijd, Woensdag 8 Mei 1940 (Ochtendblad)
Lees het artikel via Delpher
√ Artikel geplaatst op 18 juli 2021 in de rubriek Brabants bier
Veel Brabants nieuws in zomereditie van PINT Magazine
Deze week lag het vernieuwde PINT Magazine in de brievenbus. Het tijdschrift is groter van formaat en bevat meer pagina's, de verschijningsfrequentie is wel verlaagd van zes naar vier nummers per jaar. Het blad ziet er mooi uit en bevat maar liefst 80 pagina's biernieuws. Wat opvalt is dat in dit nummer veel Brabants biernieuws te lezen is en dat is onder meer te danken aan de Brabantse (hoe kan het anders) PINT Magazine redacteur Gerard Velders. Van Gerard's toetsenbord verscheen onder andere een artikel over De Laatste Brouwers uit Berkel-Enschot. Een huurbrouwerij van de vrienden Nico de Laat en Stefan de Brouwer en gestart in 2020.
Dan volgt een uitgebreid artikel over de Wollukse (Waalwijkse) brouwerij Sint Crispijn. In 2013 gestart als huurbrouwer, sinds januari 2018 doorgegroeid naar een eigen brouwerij en gevestigd in een voormalig graanpakhuis in het centrum van Waalwijk. Momenteel worden er 15 verschillende bieren geproduceerd.
Het volgende Brabantse artikel gaat over de al meer dan zeventig jaar bestaande Oisterwijkse slijterij en drankengroorhandel Ad Poirters. Vier pagina's informatie over dit bedrijf.
Redacteur Jan Nieuwenhuis wilde graag weten hoe de Veghelse supermarktketen Jumbo tot hun bierkeuze komt.
In de rubriek Vers Getapt zijn nog wat korte Brabantse berichten te lezen. Genoeg biernieuws dus in dit fraaie tijdschrift van bierconsumentenvereniging PINT. Redacteur Gerard heeft beloofd dat in het herfstnummer een groot historisch artikel verschijnt over een voormalige brouwerij in onze provincie. Ik ben nu al nieuwsgierig !
PINT Magazine
Kwartaalblad van de vereniging PINT
Lid worden van de vereniging kan hier.
PINT telt een aantal regionale afdelingen, waar Noord-Brabant er één van is.
√ Artikel geplaatst op 5 juli 2021 in de rubriek Boeken