Oirschot
Zie ook Oost-, West- en Middelbeers.
| Brouwerijen in 1794 bron: Breughel - Beschreeve Staat van de Meijerij |
|---|
| Er zijn Vijf Brouwerijen, waar van er een zeedert een geruimen tijd stilstaat. |
| Brouwerijen in 1816 bron: Brugmans - Statistieken van de Nederlandse nijverheid uit de eerste helft der 19e eeuw | ||
|---|---|---|
| 5 brouwerijen met 5 werklieden. | ||
| Voormalige staat: | Florisant. | |
| Huidige staat: | Redelijk. | |
| Consumptie: | Gemeente en omligende plaatsen. | |
| Brouwerijen vanaf 1900 bron: Friedrich - Brauereiverzeichnis Niederlande (1997) | ||
|---|---|---|
| 1. | A. Bosch | 1900 |
| 2a. | J.L. de Kroon, bierbrouwerij De Kroon | 1915 |
| 2b. | G.J. de Kroon, bierbrouwerij De Kroon | 1935 |
| 2c. | Fa. de Kroon's bierbrouwerij "De Kroon" | 1999 |
| 3. | Anth. Somers, logement en bierbrouwerij De Zwaan | 1915 |
| Aantal brouwerijen sinds 1980 → in 4 bedrijven actief |
|---|
| Bierbrouwerij De Kroon |
| Adres: Oirschot |
| Opgericht: 1627 |
| Gestopt: 2002 |
| Onafhankelijke brouwerij |
| Meer informatie over bierbrouwerij De Kroon op de website Nederlandse Biercultuur |
Vandeoirsprong TV (aflevering 2) - Vloggen met Gerard (20 april 2020) | Vandeoirsprong TV |
| Brouwerij VandeOirsprong |
| Adres: Koestraat 20, 5688 AH Oirschot |
| Telefoon: +31 499 57 20 02 |
| Opgericht: 2002 (als Brouwerij Oirschots Bier, sinds 2015 Brouwerij VandeOirsprong) |
| KVK-nummer: 62903470 |
| Onafhankelijke brouwerij |
| Meer informatie over brouwerij VandeOirsprong op de website Nederlandse Biercultuur |
|
| Bierbrouwerij Smeijsters |
| Postadres: Markt 17, 5688 AJ Oirschot |
| Telefoon: +31 499 57 75 87 |
| Opgericht: 2018 |
| KVK-nummer: 17091393 |
| Brouwerijhuurder |
| Meer informatie over bierbrouwerij Smeijsters op de website Nederlandse Biercultuur |
|
|
| STRHOPDAS Brewing |
| Postadres: Eikenbussel 31, 5689 AA Oirschot |
| Telefoon: - |
| Opgericht: 2020 |
| KVK-nummer: 78171008 |
| Brouwerijhuurder |
| Meer informatie over STRHOPDAS Brewing op de website Nederlandse Biercultuur |
|
|
| Brouwerij Koppijn |
| Postadres: Meester Bakxstraat 7, 5688 SZ Oirschot |
| Telefoon: +31 6 50631232 |
| Opgericht: 2021 |
| KVK-nummer: 81518625 |
| Brouwerijhuurder |
| Meer informatie over brouwerij Koppijn op de website Nederlandse Biercultuur |
|
Oirschots bier in het verleden
In de Koestraat in Oirschot staat een van de oudste brouwerijen van Nederland. Volgens de overlevering werd op die locatie al in 1697 bier gebrouwen. Vanwege de zeldzame verwante functies van woning, proeflokaal en brouwerij valt dit complex onder de categorie beschermde rijksmonumenten.
Om dit alles in stand te houden is besloten om weer op kleine schaal te brouwen. Dat gebeurt volgens het systeem van begin vorige eeuw, toen alleen nog bovengistende bieren werden gebrouwen. Met de komst van koelsystemen werd het daarna mogelijk ook ondergistend bier te brouwen.
Interieur voormalige brouwerij De Kroon | foto © Archief Brabantsbier.eu
De historie van De Kroon's bierbrouwerij voert terug tot de jaren dertig van de zeventiende eeuw. In die jaren draagt ene Jan Wouters van Elmpt, brouwer te Oirschot, aan zijn schoonzoon Jaen Aerts van Croonenborch, eveneens brouwer te Oirschot, een stuk grond over, gelegen te Oirschot. Uit het verpondingsboek van het jaar 1640 blijkt dat Jan Aerts van Croonenborch als eigenaar van "1/4 part in den Dries over de straat tot 2 loopen en 29 royen", 1 gulden, 9 stuivers en 8 penningen belasting dient te betalen. In 1640 staat Jan Wouters van Elmpt als belastingplichtige voor dit perceel geregistreerd.
Jan Aerts van Croonenborch bouwt een huis op het perceel. Volgens het verpondingsboek van 1675 is hij belasting verschuldigd over "'t huys en aangelag".
Jan Aerts van Croonenborch draagt zijn bezit over aan Adriaen van Riethoven. In 1679 wordt Van Riethoven als eigenaar geregistreerd, hij is koopman van wijnen. In de loop der jaren verkoopt Van Riethoven een gedeelte van de grond, die hij aan de Koestraat bezit.
Het verpondingsboek van omstreeks 1700 vermeldt Gerit van Heumen als volgende eigenaar van de hierbedoelde opstallen en grond. Deze draagt omstreeks 1740 zijn eigendom over aan zijn schoonzoon Paulus Gerits van Cuyck. Paulus van Cuyck staat ook geregistreerd als eigenaar van een ander Oirschots pand, waar ook een brouwerij in is gevestigd.
Lekbak voormalige brouwerij De Kroon | foto © Archief Brabantsbier.eu
In 1759 is Gerardus Paulus van Cuyck, zoon van Paulus Gerits, de volgende brouwer.
Omstreeks 1777 krijgt een schoonzoon van Gerardus Paulus, Cornelis Dielisse de Croon, "'t huys en aanstede" in bezit. Cornelis Dielisse wordt ook vermeldt als eigenaar van een brouwerij aan de Spoordonkseweg in Oirschot.
In 1785 volgt Jan Cornelisse de Croon zijn vader op. Na zijn dood wordt zijn echtgenote Maria Corthout eigenaresse van de opstallen en de grond. Zij draagt de bezittingen vervolgens over aan haar zoon Gerard Jan de Kroon, brouwer te Oirschot. Opmerkelijk is dat dan de familienaam niet meer met een C, maar met een K wordt geschreven. Dergelijke mutaties komen in deze tijd echter vaker voor.
Gistruimte voormalige brouwerij De Kroon | foto © Archief Brabantsbier.eu
Ten tijde van Gerard Jan de Kroon bevinden zich op het perceel een huis, schuur, brouwerij, moutmolen en een boomgaard. De totale perceelsgrootte is 25 Roeden (1 roede=14m²). Een en ander blijkt uit een kadastrale vastlegging uit 1832.
In 1888 wordt op het perceel een bijgebouw geplaatst, in 1889 vindt een gedeeltelijke herbouw van de panden plaats. Vervolgens wordt Jan Laurens de Kroon, zoon van Gerard Jan, brouwer. Zoon Gerardus Johannes volgt hem op. Deze doet de brouwerij over twee van zijn zonen, Adrianus J.L. en Ludovicus J.A. de Kroon.
Twee andere zonen van Gerardus Laurentius ontplooien zich elders als brouwer. Josephus treedt bij de Gulpener Bierbrouwerij in dienst, Gerardus Johannes bij bierbrouwerij De Sleutel in Dordrecht. Ad en Louis dragen de brouwerij in de jaren zestig over aan hun zonen Marhieu en Gerard.
In 1996 komt bierbrouwerij De Kroon voor 50% in handen van de Lieshoutse brouwersfamilie Swinkels (Bavaria).
Producten van brouwerij De Kroon | foto © Archief Brabantsbier.eu
In 1999 wordt Bavaria voor 100% eigenaar van de Oirschotse brouwerij. De brouwerij werd stilgelegd en de productie van het Kroon-bier overgenomen door de brouwerijen Bavaria (Lieshout) en De Koningshoeven (Berkel-Enschot bij Tilburg).
Op 1 januari 2000 werd brouwerij De Kroon definitief gesloten.
Gebrouwen bieren: Egelantier, Kempenlier, Meibok, Winterbok