La Trappe Trappist

"Dan zijn zij waarlijk monniken als zij van den arbeid hunner handen leven"

Omgegeven door het Kempisch natuurschoon ligt, ten oosten van Tilburg, de abdij O.L.V. van Koningshoeven. Dit klooster werd in 1881 gesticht door de Franse monnik Sebastianus Wyart. Wegens anti-kerkelijke wetgeving vonden Franse abdijen het verstandig voorzorgsmaatregelen te nemen. Er werden in het buitenland toevluchtsoorden gesticht waar men in nood naar toe kon gaan. Monniken uit de abbaye du Mont-des-Cats in Frans-Vlaanderen vonden in Berkel-Enschot hun toevluchtsoord.

Een van deze hoeven droeg als naam "de Schaapskooi"
Een van deze hoeven droeg als naam "de Schaapskooi"

Koning Willem II had ten oosten van Tilburg negen hoeven laten bouwen. Een van deze hoeven droeg als naam "de Schaapskooi". Na de dood van koning Willem II zijn deze hoeven in het bezit gekomen van de Tilburgse fabrikant Caspar Houben. Hij gaf de hoeven met 50 hectaren grondgebied in bruikleen aan de monniken. Zij dachten door landbouw in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Dit was echter niet makkelijk en de paters zochten naar een andere vorm van inkomsten. Die werd gevonden in het brouwen van bier.

De eerste overste, Nivardus Schweykart, was de zoon van een Beiers brouwer. Na het verkrijgen van een vergunning werden in 1885 de eerste materialen voor de brouwerij gekocht. Broeder Isidorus Laaber werd naar München gestuurd om daar het brouwproces te leren. De brouwerij in Berkel-Enschot werd ingericht op het bovengistend proces. Broeder Isodurus had echter in Zuid-Duitsland voornamelijk kennis gemaakt met het ondergistende bier. De eerste brouwsel mislukten volkomen. Met teleurstelling ging de broeder een kijkje nemen bij de Midden-Brabantse brouwerijen. In 1886 kreeg men succes met brouwen. De paters werden al snel een "zware concurrent" voor de brouwers in de regio.

De vooruitgang van de brouwerij ging snel, in 1890 werd gestart met de bouw van een grotere brouwerij en mouterij, die later de naam "De Schaapskooi" zou gaan dragen. In 1892 werd een stoommachine van 60 pk geplaatst. Als eerste brouwerij in Brabant werd door de paters kunstmatige koeling geplaatst. In deze tijd werd het Bernardiner Brau verkocht.
In 1897 kreeg broeder Serapion Tunders leiding over de brouwerij. Hij heeft deze leiding 50 jaar behouden. De man overleed in 1955 op 84-jarige leeftijd. De jonge broeder Eligius Martens volgde hem op.

Trappistenklooster en Bierbrouwerij | foto © Archief Brabantsbier.eu
Trappistenklooster en Bierbrouwerij | foto © Archief Brabantsbier.eu

Toen broeder Eligius de brouwerij overnam, stond hij voor geen gemakkelijke taak. De oorlog was nog maar net voorbij, de kwaliteit van het bier was hierdoor aanzienelijk gedaald, met als gevolg dat ook de verkoop sterk verminderde. Het hoofdelijk biergebruik was in 1949 gedaald tot 10,1 liter. In de periode 1945-1950 sloten ongeveer 20 brouwerijen haar deuren. Door de gezanenlijke bierbrouwers werd besloten een reclamecampagne op te zetten. "Het bier is weer best", luidde de slogan in het begin van de jaren vijftig. De campagne werd een aantal jaren voortgezet en langzaam begon het biergebruik weer toe te nemen. In deze tijd kreeg broeder Eligius de leiding. De broeder had in zijn jeugdjaren nog in de Amstel-brouwerij gewerkt, hij kwam daar electriciteitsleidingen aanleggen.

Na 1946 is brouwerij De Schaapskooi gaan uitbreiden. Omdat geld hard nodig was, werd in 1950 gestart met de fabricage van limonade. Er werd gebouwd en verbouwd, in 1953 kwam er een nieuw brouwhuis met een grote nieuwe brouwketel. Er werd nu hoofdzakelijk pils gebrouwen met daarnaast Trappistenbier Super en bokbier.
In 1958 werd La Trappe ontwikkeld, het bier werd echter maar op kleine schaal verspreid. Inmiddels waren er 120 mensen van buiten het klooster in de brouwerij actief. De Schaapskooi bezat in de regio Midden Brabant een groot aantal eigen cafés. Het pils werd overal in Nederland verkocht, vanaf de Waddeneilanden tot in Zuid-Limburg toe. In 1969 werd dan ook bekeken of het bedrijf niet drastisch ingekrompen zou kunnen worden. Er werd gezocht naar een brouwerij die de productie zou overnemen, het aantal werknemers zou dan kunnen blijven werken. Op 25 oktober 1969 sprak de communiteit zich door stemming uit voor de verkoop van de brouwerij aan het bierbrouwconcern Artois in het Belgische Leuven. De paters hadden met de Leuvense brouwerij een huurcontract van 10 jaar afgesloten, met de mogelijkheid het contracht nogmaals voor 10 jaar te verlengen. Op 1 april 1979 wrrd het contract echter niet verlengd. De Trappisten namen de bierproductie weer op, 18 januari 1980 werd de "herrijzenisdatum" van brouwerij De Schaapskooi. Broeder Eligius werd opnieuw directeur, op het laboratorium kwam de jonge pater Godfried werken. Novicen werden twee middagen op de bottelarij te werk gesteld, zes niet-monniken werkten nu nog in de brouwerij. Er werd slechts één bier gebrouwen: het La Trappe (genoemd naar de abdij La Trappe in Normandië). De productie van het bier werd bewust laag gehouden, er werden drie brouwsels per maand gemaakt, wat neer komt op 300 hectoliter. La Trappe was tot in het begin van de jaren tachtig het enige hoge gistingsbier van Nederland.

In 1989 werd gestart met de vernieuwing van het brouwhuis | foto © Archief Brabantsbier.eu
In 1989 werd gestart met de vernieuwing van het brouwhuis | foto © Archief Brabantsbier.eu

In 1983 werd pater Godfried directeur van de brouwerij. Onder zijn leiding werd een groot renovatieplan ontwikkeld.
In 1989 werd gestart met de vernieuwing van het brouwhuis. In november van dat jaar arriveerde vanuit Duitsland de nieuwe brouwketels. De ketels waarvan de grootste een diameter heeft van 4.60 meter, moesten over de toegangspoort getakeld worden. Tot nu toe produceerde De Schaapskooi ongeveer 23.000 hectoliter per jaar, met de nieuwe installatie zal dit kunnen oplopen tot 30.000 à 35.000 hl. Het nieuwe brouwhuis werd op 26 juni 1990 feestelijk geopend door Mr. Jonker Roelants, directeur van het Centraal Brouwerij Kantoor (CBK). De vernieuwing waarmee een bedrag gemoeid was van 9 miljoen gulden was eind 1994 een feit.

In 1998 werd bekendgemaakt dat De Schaapskooi is overgenomen door de Brabantse brouwerij Bavaria.

Gebrouwen bieren: La Trappe Puur, La Trappe Witte Trappist, La Trappe Blond, La Trappe Dubbel, La Trappe Bockbier, La Trappe Isid'or, La Trappe Tripel, La Trappe Quadrupel, La Trappe Oak Aged

Bierbrouwerij de Koningshoeven - La Trappe Trappist
Eindhovenseweg 3
5056 RP Berkel-Enschot
Postbus 394
5000 AJ Tilburg
nl.latrappetrappist.com

Meer lezen over La Trappe en Koningshoeven

  • Honderd jaar monnikenleven in Koningshoeven [ omslag ] [ WorldCat ]
    Anselmus Terstegge
    1984 - Drukkerij Uitgeverij H. Gianotten, Tilburg
    203 blz.
  • Trappistenbierbrouwerij De Schaapskooi, 1884-1994 [ omslag ] [ WorldCat ]
    drs. H. Meijs
    1994 - Trappistenbierbrouwerij "De Schaapskooi", Berkel-Enschot
    40 blz.
  • Bier in alle eeuwigheid [ omslag ] [ WorldCat ]
    125 jaar Trappistenbrouwerij De Koningshoeven 1884-2009
    Paul Spapens
    2009 - Uitgeverij Pix4Profs, Tongerlosehoefstraat 61, 5046 NE Tilburg
    ISBN 978-94-6032-008-8
    208 blz.
    € 24,95
  • WorldCat » Zoeken Abdij Koningshoeven