Heesch (gemeente Bernheze)
Zie ook Heeswijk-Dinther en Nistelrode.
| Brouwerijen in 1794 bron: Breughel - Beschreeve Staat van de Meijerij |
|---|
| Er zijn twee Brouwerijen, waar in jaarlijks circa 136 tonnen Bier gebrouwen worden. |
| Brouwerijen in 1816 bron: Brugmans - Statistieken van de Nederlandse nijverheid uit de eerste helft der 19e eeuw | ||
|---|---|---|
| 1 brouwerij met 1 werklid. | ||
| Voormalige staat: | Redelijk. | |
| Huidige staat: | Redelijk. | |
| Consumptie: | Hetzelve wordt bijna alleen in de gemeente gedebiteerd. | |
| Brouwerijen vanaf 1900 bron: Friedrich - Brauereiverzeichnis Niederlande (1997) | ||
|---|---|---|
| 1. | H. Arts, bierbrouwerij De Drie Linden | 1900 |
| Aantal brouwerijen sinds 1980 → in 2 bedrijven actief |
|---|
| Brouwerij Theodorus |
| Adres: Burg van Hulstlaan 44, 5384 LS Heesch (Bernheze) |
| Telefoon: +31 6 20434707 |
| Opgericht: 2018 |
| KVK-nummer: 70422931 |
| Onafhankelijke brouwerij |
| Meer informatie over brouwerij Theodorus op de website Nederlandse Biercultuur |
|
| Brouwerij Der Verlanghe |
| Postadres: Vleutloop 12, 5384 WZ Heesch (Bernheze) |
| Telefoon: - |
| Opgericht: 2018 |
| KVK-nummer: 72848715 |
| Brouwerijhuurder |
| Meer informatie over brouwerij Der Verlanghe op de website Nederlandse Biercultuur |
|
| SYPPA Brouwerij |
| Postadres: Meerweg 30, 5384 SJ Heesch (Bernheze) |
| Telefoon: - |
| Opgericht: 2021 |
| KVK-nummer: 82910790 |
| Brouwerijhuurder |
| Meer informatie over SYPPA Brouwerij op de website Nederlandse Biercultuur |
|
Uit de krant van 1988: Heesch brouwde "goei bier"
De Drie Leliën twee maal door brand verwoest
Heesch — "Er wordt te huur aangeboden de van ouds gunstig bekende Bierbrouwerij "De Drie Leliën" te Heesch, met of zonder boerderij en vergunning, om dadelijk te aanvaarden". Met deze advertentie werd in 1899 tervergeefs gezocht naar een nieuwe huurder voor de plaatselijke bierbrouwerij. Daarmee verdween de dorpsbrouwerij na vele jaren voorgoed uit Heesch.
Heesch kende in het verleden twee bierbrouwerijen. Van de brouwerij van de familie Strik, gelegen aan de Goorstraat, is weinig bekend. Ook van de voormalige bebouwing is niets terug te vinden. De geschiedenis van bierbrouwerij De Drie Leliën is daarentegen beter vastgelegd. De Drie Leliën lag aan de Rijksweg op de plaats van het huidige postkantoor. Over de kwaliteit van het gerstenat is alleen vermeld dat de brouwerij "goei bier" leverde.
Dat de brouwerij van oude datum is, blijkt uit een schrijven van Christaan Godschalk aan de Raeden van Staeten der Vereenigde Nederlanden in 1742. Daarin vraagt hij om toestemming om De Drie Leliën, "waar van alle oude tijden een brouwerije is geweest wederom op te rigten". De brouwerij was op 8 mei 1728 "door den brand verteert en in de assche gelegt". Door de schout en schepenen wordt een positief advies uitgebracht, zodat enige tijd later opnieuw met de exploitatie van de brouwerij wordt begonnen.
Brand
Christiaan Godschalk exploiteerde de brouwerij vele jaren. In 1780 wordt die verhuurd aan Rut van Erp, die lange tijd schout van Heesch was. Hij is getrouwd met Johanne Godschalx, die uit een oude gerenommeerde brouwersfamilie stamt. Bijna elk jaar heeft de bierbrouwer ruzie met de buurtbewoners over het lozen van afvalwater in een nabij gelegen sloot.
Op 28 april 1827 wordt De Drie Leliën voor de tweede keer door brand verwoest. De brouwerij is dan al twee jaar in handen van Jacobus Welien. De brand ontstaat in het woongedeelte. Binnen een uur wordt de woning en de brouwerij "met alles der zich daarin bevindende gereedschap, vaatwerk en huisraad, mitsgaders en een vet kalf der prooij der vlammen". De brand grijpt zo snel om zich heen dat "de huisbewooners en dienstboden zelfs hunnen kleren niet aan den brand kunnen ontrukken". De officiële actie vermeldt verder dat de omliggende huizen, die met stro zijn bedekt, door de snelle aanvoer van blusmiddelen en het optreden van de "brandspuitgasten" behouden bleven. De oorzaak van de brand is niet bekend.
Vrachtauto
Rond de eeuwwisseling komen de kleine dorpsbrouwerijen in de verdrukking. Ze verliezen de strijd tegen de grote stadsbrouwerijen, die over een ruim kapitaal beschikken en hun bedrijven moderniseren en uitbreiden. Zij slagen er in de kwaliteit van het bier op te voeren en langer te handhaven. Door de komst van de vrachtauto stort de brouwindustrie zich met man en macht op het platteland als afzetgebied. Dorpsbrouwerijen kunnen niet tegen de reclame van die grote bedrijven op.
Als in 1887 de weduwe H.G. Arts als eigenaresse van De Drie Leliën optreedt, lopen de omzetcijfers dan ook snel terug. Op 8 augustus wordt de "van oudsher gunstig bekende" brouwerij te koop aangeboden. Er is echter niemand die de exploitatie aandurft. Pastoor Van Groeningen wil in 1905 van het pand een bondsgebouw maken waar de jeugd kan kaarten en biljarten.
De Heesche middenstand vreest een terugloop in klandizie en verzet zich tegen die plannen. De Drie Leliën doet daarna dienst als vergaderruimte van de Boerenleenbank en de Boerenbond. Later heeft de plaatselijke Boerenleenbank er een vestiging. Het gebouw doet vervolgens dienst als eierveiling. Vele jaren vindt de CAV er onderdak.
Sinds bijna twee jaar zijn de Boerenbond Bouwmarkt en de PTT er te vinden. Het pand bestaat helemaal uit nieuwbouw, zodat de laatste sporen van de Heesche bierbrouwerij De Drie Leliën helemaal verdwenen zijn.
(Bron: Brabants Dagblad 16 juli 1988)
Meer lezen over Heesch
- Brouwerij "De Drie Leliën [ WorldCat ]
Verschenen in: Heesch van verleden tot heden
P.C. Hendriks
1977